Üç hafta önce başlayan hareket bugün 7’den 70’e herkesin dikkatini çekmiş durumda
Üç hafta önce başlayan hareket bugün 7’den 70’e herkesin dikkatini çekmiş durumda. Daha birkaç ay önce 1.75 yakınlarında olan DolarTl bugün 1.90’a yaklaşmıştı. Sokaktaki vatandaş dahi “aa Dolar 1.87 mi olmuş” derken finansal piyasalar biraz da paralize olmuş şekilde TL’nin değer kaybına, gösterge faizin yükselişine bakıyorlar.
Elimizden geldiğince durumu açıklamaya çalışalım;
*FED’in bir süre sonra varlık alım programını azaltmaya başlayacağını önce hissettirmesi sonra duyurması ile piyasalar bir dönüm noktasına geldiler.
*Global likiditenin ileride azalması beklentisi demek bu. Bu beklentiye göre de portföylere düzenleme yapılması gerekiyor.
*Cari açığı fazla olan ülkeler buradaki ilk hedef oldu. Biz bu kategoriye giriyoruz, bizden daha beter şekilde parası değer kaybeden Güney Afrika da aynı kategoride mesela.
*Asya ülkeleri için durum daha farklı, Japonya sağolsun oradaki ülkeler ya Japonya’nın parasal gevşemeyi durdurmasını bekleyecekler ya da kendileri bir şey yapacaklar paralarının JPY karşısında değerlenmesini önlemek için. Bu da Asya ülkelerinin tahvillerini cazip olmaktan çıkarıyor, devalüasyon korkusu sebebiyle. Yani para oraya da gidemiyor.
*FED’in parasal gevşemeden çıkması doğalında USD kuvveti demek olacak zaten, yani kur riski var fonlar için. Bu durumda eldeki tahvilleri satmak ya da o cinsten para birimini satmak zorunda kalacaklar ve satıyorlar da.
*Bu raporun konusu değil, o yüzden sebeplerinin ayrıntılarına girmeyelim ama bu durumda ABD ile beraber Euro Bölgesi ve Euro Bölgesine yapışık Doğu Avrupa ülkeleri çıkan paranın adresi oluyorlar ve olmaya da devam edecekler bizce.
*Fonlar hala gelişmekte olan ülke piyasalarında ağır pozisyonlanmış durumdalar, uzun yıllardır inşa edilmiş pozisyonlar kapatılıyor ama hala ciddi bir pozisyon ağırlığı var. Yani hareket bitti diyemeyiz kesinlikle, belki de yeni başlıyor.
*TCMB bu süreci iyi okuyamadı ve tam öncesinde faiz indirimleri ile TL’yi zayıflatmaya ülkeden para çıkışı yaratmaya başladı. Sonrasında global fırtına gelince TL’deki değer kaybı da çok hızlı gerçekleşti.
*TCMB muhtemelen biraz sıklaştırma yapmaya çalışacak önce, sonrasında ise önüne geçemezse değer kaybının doğrudan müdahale seçenek haline gelebilir ama şu anda o noktada değiliz.
Şu anda global piyasaları okuyup tam oturan bir resim çizmek zor olsa da özet bir şekilde biraz perspektif sunmaya çalıştık, bizim okumamızda önümüzdeki süreç çok volatil geçecek ve TL için iyimser olamıyoruz şu anda. Şu ana kadar USDTRY, EURTRY’de yukarıları savunmuştuk raporlarımızda ve bu hareketten sonra dahi henüz aşağıları konuşmak için erken olduğunu düşünüyoruz.