İspanya bankalarına verilen para yardım mı yoksa kurtarma paketi mi?
Geçtiğimiz hafta sonu Avrupa Birliği İspanya bankaları için 100 milyar Euro’ya kadar yardım edeceğini duyurdu. Fakat bu gelişme haftanın açılışında olumlu karşılansa da, çok sayıda soru işaretini beraberinde getirdi.
Döviz Destek araştırma ekibi olarak çeşitli haber kaynaklarından, bu soruları ve cevaplarını sizler için araştırıp derledik.
Soru: İspanya bankalarına verilen para yardım mı yoksa kurtarma paketi mi?
Cevap: Kurtarma paketi. Eurogroup tarafından yayınlanan bildiride, İspanya hükümetinin kendilerine verilen her kuruştan sorumlu olduğu açıkça belirtiliyor.
Daha önceki kurtarma paketlerinden tek farkı ise, İspanya’nın Yunanistan’daki gibi fazladan mali düzenlemeler yapmak zorunda olmaması. İspanya zaten AB ile daha önceden üzerinde anlaşılmış olan bir mali planı izlemektedi. Ve ayrıca AB liderleri artık daha fazla mali kesintinin olumsuz etkileri olacağının farkında.
Soru: Bu sistem nasıl çalışacak?
Cevap: Paranın tamamı %100 İspanya hükümetine ait olan bir fona aktarılacak ve bu fondan bankaların yeniden sermayelendirilmesi için kullanılacak. Yani İspanya hükümeti parayı bankalara enjekte edecek. Fakat hükümetin parayı bankalara nasıl ve ne şekilde dağıtacağı henüz belirlenmedi.
Soru: Bu paranın eninde sonunda Euro bölgesi’nde yaşayan vergi mükelleflerinin cebinden çıkması mümkün mü? Hissedarların ve tahvil sahiplerinin ise her hangi
bir sorumluluğunun olmaması?
Cevap: Hissedarların bu işten vergiden muaf çıkması ihtimali düşük, fakat yayınlanan bildiride tahvil sahiplerinin kayıpları ile ilgili her hangi bir madde yazılmamış.
Halen Almanya bankalarında 112 milyar Euro, Fransız bankalarında ise 90 milyar Euro civarında rbu yıl sonunda vadesi dolan İspanya tahvili var.
Soru: Bu para nereden gelecek?
Cevap: Eurogroup bildirisinde; hem EFSF hem de ESM’den bahsedilmiş fakat detaylı bilgi verilmemiş.
Soru: Paranın nereden geldiği ne fark eder?
Cevap: İspanya bankalarının paraya çok acil ihtiyacı var fakat ESM (Avrupa İstikrar Mekanizması) henüz onaylanma aşamasında. 17 Euro Bölgesi ülkesinden yalnızca üçü ESM mekanizmasını onayladı. Ayrıca, Eurogroup büyük ihtimalle EFSF kullanılabilecekken ESM üzerine yüklenmeyi tercih etmeyecektir. Böylelikle 500 milyar Euro değerindeki gücünü saklayabilecektir. EFSF fonunun ise hala 200 milyar Euro’dan fazla dağıtılmamış kaynağı bulunuyor.
Soru: IMF bu yardıma katkıda bulunacak mı?
Cevap: Eurogroup IMF’i şu ana kadar yalnızca yapılan yardımın düzenli raporlarla gözetimi ve uygulanması işlerini desteklemesi için davet etti.
Soru: Bu yardım İspanya’daki sorunları çözdü mü?
Cevap: Kesinlikle hayır. İspanya’da devletin borçlarına 100 milyar Euro daha eklemek, yalnızca daha fazla kredi notu düşürülmesine ve borçlanma maliyetlerinin artmasına neden olur. Fitch şimdiden 18 İspanyol bankasının notunu düşürdü. Ayrıca bu yardım İspanya’da işsizlik oranının %24 olduğu ve ekonominin bu yıl tahminen %1.5’in üzerinde daralacağı gerçeğini değiştirmiyor.
Soru: En azından şimdilik banka krizi çözüldü mü?
Cevap: Yardımın amacı İspanya bankalarının kayıplarını fark ederek yeni, temiz bir başlangıç yapması. Fakat bu arada, Grupo Santander SA ve Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA gibi daha sağlıklı bankalar, rakiplerinin yaralarının sarılmak yerine düşük maliyetli para ile kurtarılmalarından şikayetçi. Yani, bu yardım bankacılık sektöründe de sorunların sonu değil.
Soru: Bu arada İspanya tahvillerine ne olacak?
Cevap: Büyük ihtimalle hepsinin notları yeniden düşürülecek. Buba bağlı olarak İspanya bankaları için ECB’deki toplam 316 milyar Euro değerindeki tahvillerini uzun vadelilerle değiştirmek daha pahalı hale gelecek. Bu da, reel ekonomiye daha az para ayrılmasına neden olacak.
