ABD’deki kuraklığın piyasalar üzerindeki etkisini inceledik bu raporumuzda…

ABD’nin en büyük tarımsal bölgeleri son 24 yılın en şiddetli kuraklığını yaşıyorlar, “peki bu durumun piyasalara etkisi nasıl olacak” sorusunun cevabını vermeyi hedefledik bu raporumuzda.

Kuraklığın etkisiyle hasatın beklenti altı kalması, dolayısıylada fiyatların artmasıyla mısır ve soya fasulyesi fiyatları 2007-2008 zirvelerini de geçerek rekor seviyelere çıktılar.

Şu anda 8 dolar’ın üstündeki mısır fiyatları daha geçtiğimiz ay 6 dolar’ın altındayken USDA gıda fiyatlarında (geçtiğimiz yılki %4.8’lik artış ve önümüzdeki 20 yılda yıllık ortalama %2.8 artış beklentisinden sonra) 2.5%-3.5% civarı bir artış bekliyordu.

Son gelen raporlara göre “iyi-mükemmel” koşulda bulunan mahsüllerde %5-%10 civarı düşüşler var.

Raporumuzun konusuna gelirsek… Pekçok kişi mısırın ekonomi için olan öneminin yeteri kadar farkında değil. Hayvan yemi ve gazolinin ye eği olarak kullanılmasının çok ötesinde, raporlara göre herhangi bir süper marketteki ürünlerin ¾’ünde şu veya bu şekilde mısır kullanılıyor.

Mısır fiyatlarında hemen hemen %50’lik bir artış tüketicilerin alış-veriş faturalarında %1’lik bir artış anlamına geliyor. Mısırın fiyatlar üzerindeki etkisi üründen ürüne göre değişiyor, hayvan yemi olarak kullanıldığı için hem et hem de yumurta fiyatları çeşitli oranlarda direkt etkileniyorlar mesela…

Bir başka noktaya da dikkat çekelim; ABD’de tarımsal üretim oldukça enerji yoğun gerçekleşiyor. Gıdaya harcanan paranın yaklaşık %3.5’i enerji harcamalarına gidiyor. Bu noktada Haziran’dan bu yana WTI petrolün fiyatının %20’ye yakın artmış olduğunu hatırlatalım.

Yiyecek ve içecekler (ki içeceklerin çoğunda mısır tatlandırıcı olarak kullanılıyor) ABD’lilerin harcamalarının %15’ini oluşturuyor. Yani enflasyon için ciddi bir artış tehlikesi mevcut.

FED enflasyon konusunda çekirdek datalara yani gıda ve enerji fiyatlarından arındırılmış datalara dikkat ediyor para politikasında ama sonuçta insanlar gıda tüketmek zorundalar ve fiyatlardaki artış alım güçleri üzerinde sıkıntı yaratacak.

Gıa fiyatlarındaki artış henüz fiyatlara etki etmeden açıklanmış olan son datalara bakalım.. Pazartesi perakende satışlar datası büyü hayal kırıklığı yaratmıştı %0.5’lik düşüşle, yani ABD tüketicisi zaten rahat durumda değil ve gıda fiyatlarındaki artış da yardımcı olmayacak.

Tüketime dayalı ABD ekonomisi üzerindeki olumsuz etkileri bir kenera bakalım ve gelişmekte olan ülkelere bakalım… Bu ülkelerin enflasyon verilerinde gıda fiyatları daha büyük bir yer tutuyor ve önümüzdeki aylarda enflasyn dataları üzerinde yukarı baskı göreceğiz demek oluyor bu.

Dün yazdığımız bir raporumuzda da belirttiğimiz gibi önce kendilerine sonra global ekonomiye (yeterli alana sahip oldukları için) faiz indirerek katkı yapmaya çalışıyor gelişmekte olan ülkeler. Enflasyondaki artış faiz indirimlerinin de önünde engel olur.

Özetle, ABD’deki kuraklığın piyasalar üzerindeki etkisi çeşitli ve büyük sıkıntıları da beraberinde getirme tehlikesi taşıyor.