Kemerlerinizi bağladınız mı? Son yılların en önemli merkez bankası olayına hazır mısınız? Öyle bir toplantı bizi bekliyor ki son dokuz yıldır finans piyasalarında şahit olmadığımız bir olay gerçekleşebilir bugün. En son 2006 Haziran ayında yaşanan bu nadir merkez bankası olayının ismi Fed faiz artışı! Yeni nesil bir çok analist, trader, ekonomistin bile tanıklık etmediği bir olay. 

Tabi dokuz yıldır görülmeyen bu olayın bugün de gerçekleşmeme ihtimali var, hatta piyasanın büyük bölümüne göre bu ihtimal %70 (federal fonlama oranı vadelileri) civarında. Yani yatırımcıların büyük bölümü bugün Fed’in faizleri değiştirmeyeceğini düşünüyor. Bunun en büyük sebebi düşük enflasyon ve geçtiğimiz haftalarda Çin’den taşıp Avrupa ve ABD piyasalarını da vuran volatilite dalgası.

ABD merkez bankası Fed’in kongre tarafından belirlenen üç önemli görevi var. Birincisi maksimum istihdam. İşsizlik oranı kriz öncesi seviyelerde (%5.1) ve Fed’in uzun vadeli doğal işsizlik oranı tahminlerine kadar gerilemiş durumda. 

İkinci görev fiyat istikrarı. Buna %2 seviyesinde bir enflasyon oranıyla ulaşmayı hedefliyor Fed ve çekirdek PCE fiyat endeksi son olarak %1.2 seviyelerindeydi. Fed’in şahinleri ile güvercinleri arasındaki fikir ayrılığının en büyük nedeni de işte bu ikinci görev alanı.

Şahinler diğer önemli göstergeler sağlıklı bir ekonomiye işaret ediyor ve enflasyon ileride yükselmeye başlayacak savıyla geciktirmeden faiz artışlarının başlamasını istiyor. Diğer yandan güvercinler düşük enflasyondan endişeli ve faizleri artırmanın enflasyonda yükseliş bir yana daha fazla baskı yaratacağı görüşünde.

Tabi bir de üçüncü görevi var Fed’in, o da finansal istikrar. Fed’in finansal piyasada istikrarı gözetmesi ve atacağı adımların istikrarı tehlikeye atmaması gerekiyor. Son haftalarda Çin kaynaklı risklerin volatiliteyi artırdığı herkesin malumu. Korku endeksi olarak bilinen VIX yıllar sonra ilk kez 50.00 üzerine kadar yükselmişti borsalarda yaşanan çöküşle. Yani zaten kırılgan bir hava var ve Fed’in faizleri artırması yaraya tuz ekmek gibi olur görüşü hakim bu ay faiz artışı beklemeyenler arasında. 

Diğer yandan kısa vadeli volatilite Fed’in kararlarını etkilememeli diyen şahinler faizleri uzun süre aşırı düşük seviyelerde tutmanın uzun vadede yaratacağı finansal risklere dikkat çekiyor ve faiz artıralım diyor.

Kilit nokta iki gündür devam eden toplantılarda hangi cephenin galip geldiği? Şahinler mi yoksa güvercinler mi? Bunu kestirebilmenin tek yolu oy veren üyelerin son açıklamalarına bakmak. Başkan Yellen, yardımcısı Fischer ve New York Fed başkanı Dudley kararlarda en çok ağırlığı olan üyeler olarak biliniyor.

Yellen her konuşmasında verilere bakacağız diyerek rengini pek belli etmedi. Dudley geçtiğimiz haftalarda yaptığı konuşmada Çin’de yaşananlara atıf yaparak faiz artışı için Eylül ayının artık daha az cazip olduğunu söylemişti. Başkan yardımcısı Fischer ise enflasyonun yükseleceğine dair güveninin yüksek olduğunu belirtmişti. Ayrıca Fischer’in daha önceki konuşmalarından beklemenin çok iyi bir fikir olmadığı yanlısı olduğunu biliyoruz.

Chicago Fed başkanı Evans FOMC’nin en güvercin üyelerinden biri ve bugün faiz artışı için oy kullanmayacağı kesin gibi. Diğer yandan en şahinlerden Lacker sıfır faiz politikasını sona erdirmenin zamanı geldi demişti, yani bugün faiz artışı isteyecek üyelerin başında Lacker geliyor.

Atlanta Fed başkanı Lockhart, Ağustos başında yaptığı açıklamada Eylül’de faiz artışı için oy vereceğini söylemiş fakat Çin’de yaşananlar sonrası yaptığı konuşmada daha kararsız bir resim çizmişti. San Francisco Fed başkanı Williams ise son açıklamasında risklerin azalması durumunda bu sene içinde faiz artışlarının başlayacağını beklediğini söylemişti. 

Son yaptığı açıklamalardan anladığımız kadarıyla yönetim kurulu üyelerinden Powell da kararsızlar arasında. Ağustos başında yaptığı açıklamada Eylül ayı için henüz karar vermediğini ve gelecek olan verilere bakacağını belirtmişti Powell.

Oy veren diğer iki yönetim kurulu üyesi Tarullo ve Brainard. Tarullo güvercinler arasında ve Haziran ayında yaptığı açıklamada birinci çeyrekteki zayıf büyüme verisine istinaden ekonominin hız kaybettiğini söylemişti. Tabi köprünün altından çok sular aktı o zamandan bu zamana. Brainard sesini en nadir duyduğumuz üyelerden biri ve Haziran ayındaki açıklamasında daha fazla veri görmek istediğini söylemişti. 

Yani Yellen tamamen kapalı kutu, Dudley masadan tamamen kaldırmamış Eylül ayını fakat Çin’de yaşananlar korkutmuş. Fischer ise sanki beklemekten bir yarar gelmez düşüncesiyle artış için oy verecek gibi. Merkezdeki beş üye (Williams, Lockhart, Tarullo, Brainard, Powell) kararsız ama ortalamaları biraz daha güvercine yakın sanki. Şahin Lacker artış için oy verecek ve Evans sadece Eylül değil önümüzdeki bir kaç toplantıyı da pas geçecek gibi bir görünüyor.

Hem veriler hem de FOMC üyelerinden gelen açıklamalardan da anlayacağımız gibi kararları öğrenmemize bir kaç saat kala bile piyasada genel bir konsensüs yok. Analistler olarak bizim de karar vermemizi güçleştiren bir tablo var ortada ve bu da bizi net bir şey söylemekten alıkoyuyor. 

Forex Koçu olarak ABD ekonomisindeki genel görünümün aşırı düşük faiz oranları ile uyumlu olmadığını düşünüyoruz ve Fed’in çoktandır dile getirdiği ölçülü faiz artırım sürecine bugün 15 baz puanlık bir artışla başlayacağı fikrine daha yakınız. Yani bizce faiz artışı gelme ihtimali daha yüksek fakat artırım sınırlı olacak ve basın toplantısında Yellen artışların verilere bağlı ve ölçülü olacağına güçlü bir şekilde vurgu yaparak volatiliteyi kontrol altına almaya çalışacak.