Eylül ayı tarım dışı istihdam değişimi 248 bin, Ağustos ayı 142 binden 180 bine revize edildi, 200 bin üzeri bir rakam normal hale gelmiş durumda ve altı ayın ortalaması 240 bin. İşsizlik oranı %5.9 ile kriz öncesi seviyelere ve %5.5’lik ‘doğal’ işsizlik oranına çok yakın. 

Büyüme tarafına baktığımızda da ekonominin ikinci çeyrekte %4.6 gibi çok iyi bir büyüme performansı kaydettiğini görüyoruz. Yani enflasyon dışında ekonomi Fed’in istediği yönde sağlam adımlarla yürüyor. Peki ne oldu da son iki gündür dolar tabiri caizse ‘dayak’ yiyor?

Öncelikle şunu söyleyelim; son iki gündür bu harekete neden olacak bir açıklama veya veri gelmiş değil. Hatta Almanya’dan gelen sanayi sipariş ve üretim verileri piyasada lokomotif duruyor mu korkularını artırdı. Yani ‘temel’ tarafta görünümü bozacak bir gelişme yok.

Cuma günü gelen veriler doları bir çok para birimine karşı yeni zirvelere götürdü. EURUSD iki sene sonra 1.25 seviyesini, USDJPY altı sene sonra 110.00 seviyesini, USDTRY 2.30 ile son 8 ayın en yüksek seviyelerini, dolar endeksi ise 86.70 ile son dört yılın en yüksek seviyelerini gördü. 

Ayrıca son iki ayda doların yene karşı %7, euroya karşı %6.5, liraya karşı %7 değer kazandığını da hatırlatalım. Fed’in önümüzdeki sene yaz aylarından itibaren faiz artıracağı beklentileriyle bolca dolar aldı piyasa. Bu büyük ralli sonrası bir noktada kar alımlarının gelmesi kaçınılmazdı ve son günlerde yaşanan hareketin arkasındaki temel neden de bu.

EURUSD 1.25’den 1.2670’lere, GBPUSD 1.5950’den 1.6130’lara kadar toparlanırken, USDJPY 110.00’lardan 108.00 seviyelerine, USDTRY 2.30 üzerinden 2.2630’lara kadar gevşedi. Burada toparlanma ve gevşeme terimlerine vurgu yapıyoruz, çünkü bu hareketin kalıcı olmasını sağlayacak bir neden yok bizce.

Avrupa’da iyileşme sinyalini bir tarafa bırakın birliğin ekonomik motoru Almanya’dan soğuma işaretleri her geçen hafta artıyor, Japonya %2’lik enflasyon hedefine uzak ve BoJ’un parasal gevşeme programını artırmaktan başka çaresi yok gibi görünüyor, İngiltere’de BoE üyelerinin de dile getirdiği ikinci yarıda ekonomide yavaşlama senaryosu sahnede, Türkiye’de ise dış ticaretin götürdüğü büyüme için hem Irak hem Avrupa’daki riskler nedeniyle pek de iyimser bir hava yok.

Yani dolarda büyük ralliler sonrası normal olan bu tür gevşemelerin devamı için karşı para birimlerini destekleyici faktörler olması gerek fakat şu anda tam tersi bir görünüm var.

Piyasa yarın açıklanacak olan FOMC toplantı tutanaklarını bekliyor. Üyeler arasında ‘considerable time’ ve istihdam piyasayı ile ilgili yaşanan tartışmaları merak ediliyor piyasa tarafından. Üç hafta önceki kararlar ‘considerable time’ karar metninde kalmasına rağmen dolar rallisine hız katmıştı ve yarın gelecek olan tutanaklar sonrası da dolar tekrar rüzgarı arkasına alabilir. Yani bu gevşemeye yarınki tutanaklar bir son verebilir.