Çarşamba günkü resmi OPEC Zirvesi öncesi OPEC ve diğer petrol üreten ülkelerden yetkililer Viyana’da teknik görüşmeler için bugün bir araya geliyorlar. Çarşamba günkü toplantının gündemi sekiz yıl sonra yapılabilecek olası bir üretim kesintisi.
Eylül sonundaki Cezayir toplantısında kartel günlük 33.60 milyon varillik üretimin 32.50 milyon varil seviyelerine çekilmesi konusunda prensipte anlaşmış ve kimin ne kadar keseceği gibi teknik meseleler belirlendikten sonra son kararı 30 Kasım’daki resmi zirveye bırakmıştı.
Bugünkü teknik toplantıya katılan OPEC ve diğer petrol üreten ülke yetkilileri hangi ülkenin ne kadar ve nasıl üretimi keseceği ile ilgili görüşlerini bakanlara bildirecek ve Çarşamba günkü zirve de bu çerçevede ilerleyecek. İlk tekliflere göre her OPEC ülkesi %4.5 civarında üretim kesintisine gidecek. Nijerya ve Libya kesintiden muaf tutulacak.
Hangi Ülke, Ne Kadar Üretiyor?
Kilit nokta ise hangi ülkenin tam olarak ne kadar üretim yaptığını belirlemek. Mesela bazı kaynaklara göre Irak günde 4.7 milyon varil üretirken, diğer bazı kaynaklara göre 4.5 milyon varil üretim yapıyor. İkinci kaynaktaki rakamlar doğru iken ilk kaynak dikkate alınırsa %4.5 kesinti durumunda fiili olarak Irak aslında kesinti yapmamış olacak. Bu probleme karşı olarak Suudi Arabistan üçüncü bir kaynak tarafından yapılan hesaplamanın dikkate alınması gerektiği fikrini ortaya attı.
Geçtiğimiz haftalarda İran, Suudi Arabistan gibi politik olarak ayrışan üyelerin farklılıklarını bir yana bırakarak petrol fiyatlarına istikrar getirmek için üretim kesintisi konusunda anlaşmaya varacakları konusunda piyasalar oldukça umutluydu fakat zirveye bir kaç gün kala umutlar yerini yine hayal kırıklığına bırakıyor. Petrol fiyatlarında da bu hayal kırıklığının etkilerini anlık olarak görebiliyoruz.
Suudi Arabistan’dan yetkililerin anlaşma için isteksiz yönde açıklamalarla birlikte petrol 48.00 seviyelerinden üç dolara yakın bir düşüşle 45.00 seviyelerine kadar geriledi (gün içerisinde Irak’dan gelen uzlaşmacı açıklama ile tekrar 46.50 dolar üzerine tırmanış durumda). Petrol Bakanı Al-Falih, petrol talebinin 2017’de iyileşmesini beklediklerini ve bunun OPEC’den herhangi bir müdahale (üretimi kesintisi) gerekmeden gerçekleşeceğini belirtmesi kimi uzmanlar tarafından Çarşamba günkü toplantıda üretim kesintisi kararı çıkmayabileceği şeklinde yorumlanıyor. Kimileri tarafından ise İran’ı anlaşmaya itmek için politik bir manevra şeklinde.
ABD Kaya Gazı Üreticileri
OPEC ne karar verirse versin petrol fiyatlarında kabaca 50-40 dolar bandındaki hareketin devam etmesini bekliyoruz. Şu ana kadar bu sene içinde OPEC’in attığı adımlar petrol fiyatlarında kısa vadeli spekülatif hareketler yaratmaktan öteye gidemedi. Fiyatların 40 dolar seviyelerine yaklaşmasıyla birlikte OPEC tarafından üretimin dondurulması, üretim kesintisi vs gibi sözlü müdahalelerle fiyatlar toparlanırken ABD kaya gazı üreticilerinin tekrar iş başına döneceği beklentisiyle fiyatlar 50.00 dolar üzerinde kalıcı olamıyor.
Bu noktada Baker Hughes tarafından her hafta açıklanan aktif petrol kuyusu sayısına tekrar dikkat çekmek istiyoruz. Mayıs ayında 316 ile dibi gören aktif petrol kuyusu sayısı geçtiğimiz hafta 474’e yükseldi. Kuyu sayısının artması arzın yükseleceğini ima ediyor ve petrol fiyatlarında 50.00 dolar üzeri daha fazla üreticiyi tekrar iş başına çekecek. Dolayısıyla OPEC’ten çarşamba günü üretim kesintisi kararı çıksa da şu anki şartlarda 50.00 dolar üzerine doğru bir yükselişin kalıcı olmasını beklemiyoruz.
