Aylar önce özel olarak kaleme aldığımız raporda yaklaşan İtalya Anayasa Referandumu riskine dikkat çekmiştik. İtalya’nın iki meclis sistemini pratik olarak tek meclisli sisteme çevirme ile ilgili olarak halk bu pazar günü sandıklara giderek kendi görüşünü ortaya koyacak.
Anketler istikrarlı olarak ‘hayır’ cephesinin önde olduğunu gösteriyor. İtalyan gazetesi La Repubblica için Demos & Pi şirketi tarafından düzenlenen son ankette ‘hayır’ diyenlerin oranı %41, ‘evet’ diyenlerin oranı ise %34. Aynı kurum tarafından düzenlenen bir önceki ankete göre aradaki fark ‘hayır’ lehine biraz daha açılmış fakat kararsızların oranının %25 olduğunun altını çizelim.
Başbakan Renzi referandumdan ‘hayır’ çıkması durumunda başbakanlık görevini bırakacağını ifade etmişti. Son günlerde basında çıkan bazı haberlerde Renzi’nin referandum sonucu ne olursa olsun görevinden istifa edeceği iddia ediliyordu fakat bugün başbakanlık ofisinden yapılan açıklama ile bu iddia yalanlandı ve referandumdan ‘evet’ çıkması durumunda Renzi’nin görevine devam edeceği belirtildi.
Referandumdan ‘hayır’ çıkması ve Renzi’nin istifa etmesi durumunda İtalya’da erken seçimler gündeme gelecek ve genel seçim anketlerinde euroskeptik 5 Yıldız Hareketi (M5S) Renzi’nin partisi Demokrat Parti’nin hemen arkasından geliyor. Son anketlerde aradaki fark dört veya beş yüzde puan arasında değişiyor.
M5S hareketinin hükümete gelmesi durumunda eurodan (AB’den değil) çıkış için referandum düzenleme vaadi var. M5S’nin başa gelip gelemeyeceği, başa gelse de böylesi bir referandum düzenleyip düzenlemeyeceği veya düzenlese de halkın buna destek verip vermeyeceği büyük soru işaretleri fakat bu ihtimal piyasaları korkutmayı başarmış durumda.
Yukarıdaki grafikte İtalya ve Almanya 10 yıllık tahvil faizleri arasındaki farkın son bir yıldaki gidişatını görüyoruz. Ağustos ayından itibaren net bir yükseliş var. Yükseliş İtalya devlet tahvillerinin Almanya tahvillerine göre piyasalar tarafından gittikçe daha fazla riskli değerlendirildiği şeklinde yorumlanabilir.
İkinci grafikte ise Sentix tarafından hazırlanan endeks var. Yatırımcılar arasında düzenlenen anketlere dayalı endekse göre İtalya’nın on iki ayda eurodan çıkma ihtimali %20’lere kadar yükselmiş durumda. Endeksin hazırlanmaya başlandığı tarihten bu yana açık ara en yüksek seviyeler.
ABD başkanlık seçimleri sonrası EURUSD’de başlayan düşüş 1.05 desteğine kadar sürdü ve geçtiğimiz hafta bu destek bölgesinden bir toparlanma yaşandığını gördük. Bu hafta ise parite 1.05 üzerinde kalma mücadelesi veriyor. Pazar günkü referandumdan ‘hayır’ sonucu çıkması durumunda bu mücadeleyi kaybedecek ve ardından paritede 1.05 altına doğru yeni bir tur satış dalgası başlayabilir. Sürpriz bir ‘evet’ sonucu ise ilk aşamada 1.08 sonra ise 1.10 seviyelerine doğru bir toparlanmayı tetikleyebilir.
